3.2 ความสามารถในการสร้างทางเลือกใหม่
อีกหนึ่งทักษะสำคัญของการคิดเชิงสร้างสรรค์คือความสามารถในการสร้างทางเลือกใหม่ (Generating New Alternatives) นักเรียนที่มีทักษะนี้จะสามารถพัฒนาความคิดและวิธีการแก้ปัญหาหลายแบบโดยไม่ยึดติดกับวิธีการหรือความคิดเดิม ๆ ทักษะนี้เป็นการเปิดโอกาสให้นักเรียนได้มองเห็นแนวทางต่าง ๆ ที่เป็นไปได้ในการแก้ปัญหาหนึ่ง ๆ หรือสร้างสรรค์สิ่งใหม่ ๆ โดยไม่จำกัดตนเองอยู่ในกรอบของความคิดแบบเดิม
การสร้างทางเลือกใหม่นั้นมักเริ่มต้นจากการมองปัญหาหรือสถานการณ์ในหลายมุมมอง และตั้งคำถามที่ช่วยกระตุ้นให้เกิดแนวคิดใหม่ ๆ เช่น:
- "มีวิธีการอื่นที่สามารถทำให้ได้ผลลัพธ์เดียวกันหรือไม่?"
- "ถ้าเราเปลี่ยนปัจจัยหนึ่งในปัญหา สิ่งที่เหลือจะเปลี่ยนแปลงไปอย่างไร?"
ตัวอย่าง:
- นักเรียนอาจได้รับโจทย์ให้สร้างสะพานที่แข็งแรงที่สุด การคิดแบบสร้างสรรค์จะช่วยให้นักเรียนสามารถเสนอทางเลือกหลายแบบ เช่น การใช้วัสดุต่างชนิด การออกแบบโครงสร้างที่หลากหลาย หรือแม้กระทั่งการใช้กลไกใหม่ ๆ เพื่อเพิ่มความแข็งแรง
- เมื่อเผชิญกับปัญหาที่ต้องแก้ไข นักเรียนที่มีความสามารถในการสร้างทางเลือกใหม่จะไม่หยุดอยู่แค่ทางเลือกแรกที่คิดได้ แต่จะคิดค้นและลองใช้แนวคิดหลายแบบจนกว่าจะพบทางออกที่ดีที่สุด
ทักษะในการสร้างทางเลือกใหม่ช่วยให้นักเรียนสามารถหลุดพ้นจากกรอบความคิดแบบเดิม ๆ และเปิดโอกาสให้เกิดความคิดสร้างสรรค์ที่เป็นไปได้มากมายในแต่ละสถานการณ์ การฝึกฝนทักษะนี้จะช่วยให้นักเรียนกลายเป็นผู้ที่สามารถปรับตัวและสร้างสรรค์นวัตกรรมในอนาคตได้อย่างเต็มที่
