บทที่ 2: การใช้ตัวแปร (Variables)
1. ความเข้าใจพื้นฐานของตัวแปร (Variables)
ตัวแปร (Variables) ใน Hopscotch เป็นเครื่องมือสำคัญที่ใช้ในการเก็บข้อมูล ซึ่งข้อมูลนี้สามารถเปลี่ยนแปลงได้ตลอดเวลาระหว่างที่โครงการกำลังทำงาน ตัวอย่างข้อมูลที่สามารถเก็บในตัวแปรได้ เช่น คะแนน (Score), พลังชีวิต (Health), หรือจำนวนครั้งที่ตัวละครกระโดด ตัวแปรช่วยให้โปรเจกต์มีความยืดหยุ่นและสามารถสร้างความซับซ้อนในเกมหรือแอนิเมชันได้
2. การสร้างตัวแปรใหม่ใน Hopscotch
การสร้างตัวแปรใน Hopscotch ทำได้ง่ายและสามารถตั้งชื่อตัวแปรได้ตามความต้องการ ตัวแปรที่สร้างขึ้นสามารถใช้ร่วมกับทุกตัวละครหรือใช้เฉพาะในตัวละครที่เลือก
ขั้นตอนการสร้างตัวแปร:
- ไปที่ "Variables" ในแถบเครื่องมือ
- คลิกที่ "Create a New Variable"
- ตั้งชื่อตัวแปร เช่น "Score" สำหรับคะแนน หรือ "Health" สำหรับพลังชีวิต
- เลือกว่าจะใช้ตัวแปรนี้กับทุกตัวละคร หรือใช้กับตัวละครใดตัวละครหนึ่งเท่านั้น
ตัวอย่างการสร้างตัวแปรสำหรับคะแนน:
สมมติว่าคุณต้องการสร้างตัวแปร "Score" สำหรับเก็บคะแนนของผู้เล่น
- สร้างตัวแปร "Score"
- ลากบล็อก "Set Score to 0" เพื่อให้คะแนนเริ่มต้นเป็น 0
- ใช้บล็อก "Increase Score by 1" เมื่อผู้เล่นเก็บเหรียญหรือทำภารกิจสำเร็จ
3. การจัดการค่าตัวแปรในโครงการ
การจัดการค่าตัวแปรเป็นหัวใจสำคัญในการควบคุมการทำงานของเกมหรือแอนิเมชัน ตัวแปรสามารถเพิ่มขึ้น ลดลง หรือรีเซ็ต (reset) ตามคำสั่งที่ตั้งไว้ โดยบล็อกคำสั่งต่าง ๆ ที่ใช้กับตัวแปรประกอบด้วย:
- Set [Variable] to [Value]: ตั้งค่าตัวแปรเริ่มต้น เช่น "Set Score to 0"
- Increase [Variable] by [Value]: เพิ่มค่าตัวแปร เช่น "Increase Score by 1"
- Decrease [Variable] by [Value]: ลดค่าตัวแปร เช่น "Decrease Health by 1"
ตัวอย่างการใช้ตัวแปรในเกม:
หากต้องการให้คะแนนเพิ่มขึ้นทุกครั้งที่ตัวละครเก็บเหรียญ คุณสามารถใช้บล็อกดังนี้:
- ลากบล็อก "When Bumped" เพื่อกำหนดให้ตัวละครทำงานเมื่อชนกับเหรียญ
- ลากบล็อก "Increase Score by 1" เพื่อเพิ่มคะแนนทุกครั้งที่เก็บเหรียญ
4. การใช้ตัวแปรกับบล็อกเงื่อนไข (If-Else)
บล็อก If-Else เป็นคำสั่งเงื่อนไขที่สามารถใช้ร่วมกับตัวแปรได้อย่างมีประสิทธิภาพ ตัวอย่างเช่น คุณสามารถตั้งเงื่อนไขว่า ถ้าคะแนนผู้เล่นเกิน 100 คะแนน ผู้เล่นจะชนะเกม หรือถ้าพลังชีวิตตัวละครเหลือ 0 เกมจะจบลง
ตัวอย่างการใช้ตัวแปรร่วมกับ If-Else:
- ลากบล็อก "If Else" มาวางในพื้นที่การทำงาน
- ตั้งเงื่อนไขว่า "If Score > 100" เพื่อให้เกมจบลงเมื่อผู้เล่นได้คะแนนเกิน 100
- ตั้งค่าบล็อกคำสั่งให้แสดงข้อความ "You Win!" เมื่อเงื่อนไขเป็นจริง
5. การใช้ตัวแปรที่ซับซ้อนมากขึ้น
ตัวแปรสามารถใช้ในการสร้างโปรเจกต์ที่ซับซ้อนขึ้นได้ เช่น การใช้ตัวแปรหลายตัวเพื่อควบคุมหลายส่วนของโครงการ เช่น การสร้างเกมที่ผู้เล่นต้องคอยดูทั้งคะแนนและพลังชีวิต หรือต้องคอยเก็บเหรียญเพื่อเพิ่มค่าพลังชีวิตเมื่อพลังชีวิตลดลง
ตัวอย่างการใช้ตัวแปรซับซ้อน:
- สร้างตัวแปร "Score" เพื่อเก็บคะแนน และตัวแปร "Health" เพื่อเก็บพลังชีวิต
- ตั้งค่าบล็อก "Increase Score by 1" เมื่อผู้เล่นเก็บเหรียญ
- ตั้งค่าบล็อก "Decrease Health by 1" เมื่อผู้เล่นโดนศัตรู
- ใช้บล็อก If-Else เพื่อตรวจสอบว่าถ้าพลังชีวิตเหลือ 0 ให้เกมจบลง
6. การแสดงค่าตัวแปรบนหน้าจอ (Displaying Variables)
เพื่อให้ผู้เล่นสามารถติดตามค่าตัวแปร เช่น คะแนนหรือพลังชีวิตระหว่างเล่นเกม คุณสามารถแสดงค่าตัวแปรบนหน้าจอได้ การแสดงค่าตัวแปรนี้ช่วยให้ผู้เล่นรู้ถึงสถานะปัจจุบันของเกม
ขั้นตอนการแสดงค่าตัวแปร:
- ลากบล็อก "Set Text" มาวางในพื้นที่การทำงาน
- ตั้งค่าข้อความให้แสดงค่า เช่น "Score: [Score]"
- อัปเดตค่าตัวแปรในทุกครั้งที่มีการเปลี่ยนแปลง
7. สิ่งที่ควรคำนึงถึง
การใช้ตัวแปรควรคำนึงถึงการตั้งชื่อให้เข้าใจง่ายและสะท้อนถึงหน้าที่ของตัวแปรนั้น ๆ เช่น ใช้คำว่า "Score" สำหรับคะแนน หรือ "Health" สำหรับพลังชีวิต นอกจากนี้ การตรวจสอบและอัปเดตค่าตัวแปรอย่างถูกต้องเป็นสิ่งสำคัญเพื่อป้องกันข้อผิดพลาดในการทำงานของโปรแกรม
ในบทนี้ นักเรียนได้เรียนรู้วิธีการสร้างและใช้ตัวแปรใน Hopscotch ตัวแปรเป็นเครื่องมือสำคัญในการเก็บข้อมูลและควบคุมการทำงานของเกมหรือแอนิเมชัน การใช้ตัวแปรร่วมกับบล็อกคำสั่งและเงื่อนไขจะช่วยให้โครงการมีความซับซ้อนและน่าสนใจมากขึ้น ในบทถัดไป เราจะได้เรียนรู้การใช้ฟังก์ชันและบล็อกเงื่อนไขในโครงการอย่างละเอียดมากขึ้น