บทที่ 1: ทบทวนพื้นฐาน Hopscotch
1. ความเข้าใจพื้นฐานของ Hopscotch
Hopscotch เป็นแอปพลิเคชันการเขียนโปรแกรมแบบลากและวาง (drag-and-drop) ที่ออกแบบมาเพื่อช่วยให้นักเรียนเรียนรู้การเขียนโปรแกรมอย่างง่ายดาย นักเรียนสามารถสร้างเกม แอนิเมชัน และโครงการต่าง ๆ ได้โดยไม่ต้องเขียนโค้ดเป็นบรรทัด ๆ เพียงแค่ลากบล็อกคำสั่ง (blocks) มาเรียงกันในลำดับที่ต้องการเท่านั้น
2. การเริ่มต้นใช้งาน Hopscotch
หากนักเรียนยังไม่เคยใช้งาน Hopscotch มาก่อน ขั้นตอนแรกคือการสร้างบัญชี (sign-up) เพื่อเริ่มต้นโครงการ นักเรียนสามารถสร้างบัญชีได้โดยใช้ที่อยู่อีเมลหรือ Apple ID จากนั้นเมื่อเข้าสู่ระบบแล้ว นักเรียนสามารถคลิกปุ่ม "Create" เพื่อเริ่มสร้างโครงการใหม่
ขั้นตอนการสร้างโครงการใหม่:
- คลิกที่ปุ่ม "Create" บนหน้าจอหลัก
- เลือกตัวละคร (characters) จากคลังที่มีให้ เช่น กบ (Frog), หุ่นยนต์ (Robot)
- ลากตัวละครมาใส่ในพื้นที่การทำงาน (workspace)
- ลากบล็อกคำสั่ง "Move Forward" (เคลื่อนไปข้างหน้า) มาวางในพื้นที่การทำงาน
- ตั้งค่าจำนวนก้าว (steps) ที่ต้องการ เช่น 100 ก้าว
- กดปุ่ม "Play" เพื่อดูผลลัพธ์ที่ตัวละครของคุณเคลื่อนไหวตามคำสั่ง
3. ประเภทของบล็อกคำสั่งพื้นฐาน
บล็อกคำสั่งใน Hopscotch แบ่งออกเป็นหลายประเภท แต่ประเภทหลัก ๆ ที่นักเรียนควรทบทวนคือ:
- บล็อกการเคลื่อนไหว (Movement Blocks): ใช้สำหรับควบคุมการเคลื่อนที่ของตัวละคร เช่น "Move Forward" (เคลื่อนที่ไปข้างหน้า), "Turn Left" (หมุนไปทางซ้าย)
- บล็อกการควบคุม (Control Blocks): ใช้เพื่อจัดการลำดับการทำงานของบล็อก เช่น "Wait" (รอ), "Repeat" (ทำซ้ำ)
- บล็อกการปรากฏตัว (Appearance Blocks): ใช้สำหรับเปลี่ยนแปลงลักษณะของตัวละคร เช่น "Change Size" (เปลี่ยนขนาด), "Set Invisibility" (ตั้งค่าความโปร่งแสง)
ตัวอย่างการใช้บล็อกคำสั่งพื้นฐาน:
หากต้องการให้ตัวละครเดินไปข้างหน้า 50 ก้าวและหมุนไปทางขวา 90 องศา:
- ลากบล็อก "Move Forward" มาวางและตั้งค่าเป็น 50 ก้าว
- ลากบล็อก "Turn Right" มาวางถัดไปและตั้งค่าเป็น 90 องศา
- กดปุ่ม "Play" เพื่อดูผลลัพธ์
4. การปรับแต่งตัวละครและฉาก
นอกจากการควบคุมการเคลื่อนไหวแล้ว นักเรียนยังสามารถปรับแต่งตัวละครและฉากในโครงการได้ เช่น การเปลี่ยนสีหรือขนาดของตัวละคร รวมถึงการเปลี่ยนพื้นหลัง (background) ของฉาก
ตัวอย่างการเปลี่ยนขนาดและพื้นหลัง:
- ลากบล็อก "Change Size" มาวางเพื่อปรับขนาดของตัวละคร
- เลือกสีพื้นหลังที่ต้องการโดยคลิกที่ "Set Background" ในแถบเครื่องมือ
5. การใช้บล็อกการทำซ้ำ (Repeat Block)
การทำซ้ำเป็นการสั่งให้บล็อกคำสั่งทำงานซ้ำหลายครั้งตามที่เรากำหนด เช่น ถ้าต้องการให้ตัวละครเดินเป็นรูปสี่เหลี่ยม สามารถใช้บล็อก "Repeat" เพื่อทำให้คำสั่งการเดินและการหมุนทำซ้ำจนได้ผลลัพธ์ที่ต้องการ
ตัวอย่างการใช้บล็อก Repeat:
- ลากบล็อก "Move Forward" มาวางและตั้งค่าเป็น 100 ก้าว
- ลากบล็อก "Turn Right" มาวางและตั้งค่าเป็น 90 องศา
- ลากบล็อก "Repeat" มาครอบทั้งสองบล็อกและตั้งค่าให้ทำซ้ำ 4 ครั้ง เพื่อให้ตัวละครเดินเป็นรูปสี่เหลี่ยม
6. สิ่งที่ควรคำนึงถึง
นักเรียนควรทบทวนการใช้บล็อกคำสั่งพื้นฐานอย่างละเอียด เพื่อให้เข้าใจการทำงานของบล็อกแต่ละประเภท และสามารถนำมาปรับใช้ในโครงการที่ซับซ้อนขึ้นในบทต่อไปได้ การจัดลำดับคำสั่งและการทดสอบการทำงานของโปรแกรมเป็นสิ่งสำคัญในการพัฒนาโปรเจกต์ที่มีคุณภาพ
ในบทนี้ เราได้ทบทวนพื้นฐานการใช้งาน Hopscotch ซึ่งรวมถึงการสร้างโครงการ การใช้บล็อกคำสั่งพื้นฐาน การปรับแต่งตัวละครและฉาก รวมถึงการใช้บล็อกการทำซ้ำ บทเรียนนี้เป็นพื้นฐานสำคัญที่นักเรียนควรเข้าใจเพื่อที่จะสามารถสร้างโครงการที่ซับซ้อนมากขึ้นในบทเรียนถัดไป