บทที่ 7: การใช้ตัวแปร (Variables)
1. ความหมายของตัวแปร (Variables)
ตัวแปร (variables) เป็นสิ่งสำคัญในการเขียนโปรแกรม เพราะตัวแปรทำหน้าที่เป็นที่เก็บข้อมูลที่สามารถเปลี่ยนแปลงได้ในระหว่างการทำงานของโปรแกรม ตัวแปรใน Hopscotch สามารถใช้ในการเก็บค่าต่าง ๆ เช่น คะแนน (score), พลังชีวิต (health), หรือจำนวนครั้งที่ตัวละครกระโดด เป็นต้น
2. การสร้างตัวแปรใน Hopscotch
ใน Hopscotch คุณสามารถสร้างตัวแปรใหม่เพื่อใช้ในโครงการได้ ตัวแปรนี้สามารถใช้ได้กับทุกตัวละครในโครงการหรือตัวละครใดตัวละครหนึ่ง การสร้างตัวแปรเป็นขั้นตอนง่าย ๆ ที่ช่วยให้การควบคุมโครงการมีความยืดหยุ่นและซับซ้อนมากขึ้น
ขั้นตอนการสร้างตัวแปร:
- คลิกที่ "Variables" ในแถบเครื่องมือ
- เลือก "Create a New Variable" และตั้งชื่อให้ตัวแปร เช่น "Score" หรือ "Health"
- เลือกว่าตัวแปรนี้จะใช้กับตัวละครใดตัวละครหนึ่ง หรือใช้กับทุกตัวละครในโครงการ
3. การใช้ตัวแปรในการควบคุมโปรแกรม
ตัวแปรสามารถใช้ร่วมกับบล็อกคำสั่งต่าง ๆ เพื่อควบคุมการทำงานของตัวละครหรือแอนิเมชันในโครงการ เช่น การเพิ่มค่าตัวแปรเมื่อผู้เล่นทำภารกิจสำเร็จ หรือลดค่าตัวแปรเมื่อผู้เล่นสูญเสียพลังงาน
ตัวอย่างการใช้ตัวแปรควบคุมคะแนน:
- สร้างตัวแปร "Score" เพื่อเก็บคะแนนของผู้เล่น
- ใช้บล็อก "Set Score to 0" เมื่อเริ่มเกม
- ใช้บล็อก "Increase Score by 1" เมื่อผู้เล่นทำภารกิจสำเร็จ เช่น เก็บเหรียญ
- ใช้บล็อก "Display Score" เพื่อแสดงคะแนนบนหน้าจอในระหว่างเล่นเกม
4. การใช้ตัวแปรเพื่อควบคุมพฤติกรรมของตัวละคร
ตัวแปรยังสามารถใช้ควบคุมการทำงานของตัวละคร เช่น การให้ตัวละครมีพลังชีวิต (health) และลดพลังชีวิตลงเมื่อถูกโจมตี หรือการนับจำนวนครั้งที่ตัวละครกระโดด เพื่อใช้ตัวแปรควบคุมการเคลื่อนไหวหรือการตอบสนองของตัวละครในสถานการณ์ต่าง ๆ
ตัวอย่างการใช้ตัวแปรควบคุมพลังชีวิตของตัวละคร:
- สร้างตัวแปร "Health" เพื่อเก็บค่าพลังชีวิตของตัวละคร
- ใช้บล็อก "Set Health to 10" เมื่อเริ่มเกม
- ใช้บล็อก "Decrease Health by 1" เมื่อถูกโจมตี
- ตั้งเงื่อนไขว่า ถ้าพลังชีวิตเท่ากับ 0 ให้จบเกมโดยใช้บล็อก "End Game"
5. การสร้างเงื่อนไขด้วยตัวแปร (If-Else with Variables)
การใช้ตัวแปรร่วมกับบล็อก If-Else ช่วยให้โปรแกรมสามารถตรวจสอบค่าของตัวแปรและตัดสินใจว่าจะทำอะไรต่อไปได้ เช่น ถ้าคะแนนผู้เล่นถึงตามที่กำหนด ให้ผู้เล่นชนะเกม หรือถ้าพลังชีวิตหมด ให้ตัวละครแพ้เกม
ตัวอย่างการใช้ตัวแปรร่วมกับ If-Else:
- สร้างตัวแปร "Score"
- ใช้บล็อก "If Score > 100" เพื่อกำหนดว่าถ้าคะแนนผู้เล่นเกิน 100 ให้ตัวละครแสดงข้อความ "You Win!"
- ถ้าคะแนนไม่ถึง 100 ตัวละครจะเล่นเกมต่อไป
6. การแสดงค่าตัวแปรบนหน้าจอ
เพื่อให้ผู้เล่นสามารถติดตามค่า เช่น คะแนนหรือพลังชีวิตในระหว่างเกม คุณสามารถใช้บล็อกเพื่อแสดงค่าตัวแปรบนหน้าจอได้ การแสดงค่าตัวแปรช่วยให้ผู้เล่นเข้าใจสถานะของเกมในปัจจุบันได้ดีขึ้น
ขั้นตอนการแสดงค่าตัวแปร:
- ใช้บล็อก "Display" เพื่อแสดงค่าตัวแปร เช่น "Score" หรือ "Health" บนหน้าจอ
- อัปเดตค่าตัวแปรตามการทำงานของโปรแกรม เช่น เพิ่มคะแนนหรือลดพลังชีวิต
7. สิ่งที่ควรคำนึงถึง
การใช้ตัวแปรช่วยให้โปรแกรมมีความซับซ้อนและยืดหยุ่นมากขึ้น แต่ต้องคำนึงถึงการตั้งชื่อตัวแปรให้ชัดเจนและสะท้อนถึงค่าที่เก็บไว้ การใช้ตัวแปรที่ไม่จำเป็นหรือการลืมอัปเดตค่าตัวแปรอาจทำให้โครงการทำงานไม่ถูกต้อง ดังนั้นควรตรวจสอบการทำงานของตัวแปรอย่างละเอียด
ในบทนี้ นักเรียนได้เรียนรู้เกี่ยวกับการสร้างและใช้ตัวแปรใน Hopscotch ตัวแปรช่วยให้เราสามารถควบคุมค่าต่าง ๆ ในเกมหรือแอนิเมชัน เช่น คะแนน พลังชีวิต หรือจำนวนครั้งที่ตัวละครทำงาน การใช้ตัวแปรร่วมกับบล็อกคำสั่งและเงื่อนไขจะทำให้โครงการมีความซับซ้อนและน่าสนใจยิ่งขึ้น ในบทต่อไป เราจะได้เรียนรู้การสร้างแอนิเมชันขั้นสูงเพื่อเพิ่มความสนุกและท้าทายให้กับโครงการ