บทที่ 6: การใช้เงื่อนไข และการตัดสินใจ

1. ความสำคัญของเงื่อนไขในการเขียนโปรแกรม
การใช้เงื่อนไข (conditions) เป็นหัวใจสำคัญของการเขียนโปรแกรม เพราะช่วยให้ตัวละครหรือตัวแปรสามารถตอบสนองต่อสถานการณ์ที่แตกต่างกันได้ เงื่อนไขจะเป็นตัวกำหนดว่าถ้าสิ่งใดสิ่งหนึ่งเกิดขึ้น ตัวละครควรจะทำอะไรต่อ การใช้บล็อกคำสั่งเงื่อนไขทำให้โครงการมีความยืดหยุ่นและน่าสนใจยิ่งขึ้น

2. การใช้บล็อก If-Else ใน Hopscotch
บล็อก If-Else เป็นบล็อกคำสั่งที่ช่วยให้เราสามารถกำหนดเงื่อนไขในการทำงานของตัวละครหรือวัตถุได้ เช่น ถ้ามีเหตุการณ์หนึ่งเกิดขึ้น (if condition is true) ตัวละครจะทำงานตามคำสั่งที่กำหนด และถ้าเหตุการณ์นั้นไม่เกิดขึ้น (else condition) ตัวละครก็จะทำงานอย่างอื่นแทน

ตัวอย่างการใช้บล็อก If-Else:
สมมุติคุณต้องการให้ตัวละครกบ (Frog) หยุดเดินถ้าเจอสิ่งกีดขวาง เช่น กำแพง

1. ลากบล็อก "When Play Button is Tapped" มาใส่ในพื้นที่การทำงาน
2. ลากบล็อก "If-Else" มาวางถัดไป
3. ตั้งเงื่อนไขว่า ถ้าตัวละครถึงขอบฉาก (if touching edge) ให้หยุดการเคลื่อนที่ (stop moving) แต่ถ้ายังไม่ถึงขอบฉาก (else) ให้เคลื่อนที่ไปข้างหน้า (move forward)

3. การใช้บล็อกเงื่อนไขในสถานการณ์จริง
บล็อกเงื่อนไขสามารถใช้ในการควบคุมพฤติกรรมของตัวละครหรือสถานการณ์ในเกม เช่น การตัดสินใจให้ตัวละครหลีกเลี่ยงอุปสรรค หรือการสร้างเกมที่มีตัวเลือก (choices) ซึ่งผู้เล่นสามารถเลือกทางเดินของตัวละครได้ตามเงื่อนไขที่กำหนดไว้

ตัวอย่างการสร้างเงื่อนไขในเกม:
หากคุณสร้างเกมที่ตัวละครต้องเลือกว่าจะเดินไปทางซ้ายหรือขวา คุณสามารถใช้บล็อก If-Else ในการกำหนดว่า ถ้าผู้เล่นกดปุ่มซ้าย (left button) ตัวละครจะเดินไปทางซ้าย และถ้ากดปุ่มขวา (right button) ตัวละครจะเดินไปทางขวา

1. ลากบล็อก "When Left Arrow is Tapped" มาวาง
2. ใช้บล็อก "Move Left" เพื่อให้ตัวละครเดินไปทางซ้าย
3. ลากบล็อก "When Right Arrow is Tapped" มาวาง
4. ใช้บล็อก "Move Right" เพื่อให้ตัวละครเดินไปทางขวา

4. การใช้บล็อกเงื่อนไขร่วมกับตัวแปร
บล็อก If-Else ยังสามารถใช้ร่วมกับตัวแปร (variables) เพื่อทำให้เงื่อนไขของคุณมีความซับซ้อนและหลากหลายมากขึ้น เช่น การเช็คว่าค่าคะแนน (score) ของผู้เล่นถึงตามที่กำหนดหรือไม่ หรือเช็คว่าตัวละครมีพลังชีวิตเหลือเท่าไหร่

ตัวอย่างการใช้บล็อก If-Else กับตัวแปร:
คุณสามารถใช้ตัวแปร "score" ในเกมเพื่อกำหนดว่า ถ้าผู้เล่นสะสมคะแนนได้มากกว่า 100 ตัวละครจะชนะเกม

1. ลากบล็อก "If-Else" มาวาง
2. ตั้งเงื่อนไขว่า ถ้า "score > 100" ให้ตัวละครแสดงข้อความ "You Win!"
3. ถ้าคะแนนยังไม่ถึง 100 ให้ตัวละครเล่นเกมต่อไป

5. การทดสอบเงื่อนไขและการตัดสินใจของตัวละคร
เมื่อสร้างเงื่อนไขและการตัดสินใจในเกมหรือแอนิเมชัน การทดสอบ (testing) เป็นขั้นตอนสำคัญในการตรวจสอบว่าตัวละครตอบสนองตามที่เรากำหนดไว้หรือไม่ ควรทดลองเงื่อนไขทุกแบบ เช่น การเกิดเหตุการณ์ตามเงื่อนไข (if) และเหตุการณ์ที่ไม่เกิด (else) เพื่อให้แน่ใจว่าทุกอย่างทำงานได้อย่างถูกต้อง

คำแนะนำ:

• ลองสร้างเงื่อนไขหลายระดับ เช่น If-Else ซ้อนกันหลายชั้น เพื่อเพิ่มความซับซ้อนในเกม
• อย่าลืมทดสอบเงื่อนไขทั้งสองฝั่ง (ทั้ง "If" และ "Else") เพื่อให้แน่ใจว่าทำงานได้ถูกต้องทั้งสองแบบ

6. สิ่งที่ควรคำนึงถึง
การใช้เงื่อนไขใน Hopscotch จะทำให้โครงการของคุณมีการโต้ตอบและความซับซ้อนมากขึ้น แต่ต้องคำนึงถึงการจัดการเงื่อนไขให้ถูกต้องและเหมาะสม การใช้เงื่อนไขหลายชั้นหรือซับซ้อนเกินไปอาจทำให้โครงการยากต่อการควบคุมและตรวจสอบ ดังนั้นควรเริ่มจากการใช้เงื่อนไขง่าย ๆ และเพิ่มความซับซ้อนเมื่อจำเป็น

ในบทนี้ นักเรียนได้เรียนรู้การใช้บล็อกคำสั่ง If-Else เพื่อสร้างเงื่อนไขและการตัดสินใจในเกมหรือแอนิเมชัน การใช้เงื่อนไขช่วยให้ตัวละครสามารถตอบสนองต่อสถานการณ์ต่าง ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพและทำให้โครงการน่าสนใจมากขึ้น ในบทถัดไป เราจะได้เรียนรู้เกี่ยวกับการใช้ตัวแปร (variables) เพื่อควบคุมข้อมูลและสร้างการโต้ตอบที่ซับซ้อนขึ้นในโครงการ