3.2.2 ตัวอย่างการใช้คณิตศาสตร์ในงานวิศวกรรม
การใช้คณิตศาสตร์ในงานวิศวกรรมเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งในการออกแบบและพัฒนาโครงสร้างและระบบต่าง ๆ ตัวอย่างที่ชัดเจนของการใช้คณิตศาสตร์ในงานวิศวกรรมประกอบไปด้วยการคำนวณแรงในโครงสร้างและการคำนวณมุมและระยะทางในงานออกแบบอาคาร
1. การคำนวณแรงในโครงสร้าง
การคำนวณแรงเป็นขั้นตอนที่สำคัญในการออกแบบโครงสร้าง เช่น สะพาน อาคาร หรือหอคอย วิศวกรจะต้องคำนวณแรงต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นกับโครงสร้าง เช่น แรงดึง (Tension) แรงกด (Compression) แรงเฉือน (Shear) และแรงบิด (Torsion) โดยใช้กฎของนิวตันและสถิติศาสตร์ (Statics) เช่น:
-
สมการสมดุล
สมการนี้ใช้ในการหาว่าแรงต่าง ๆ ในโครงสร้างสมดุลกันหรือไม่ โดยทั่วไปแล้ว การใช้พีชคณิตและแคลคูลัสจะช่วยในการแก้สมการเพื่อคำนวณแรงที่กระทำกับจุดต่าง ๆ ของโครงสร้างตัวอย่างเช่น:
ในการออกแบบสะพาน วิศวกรจะต้องคำนวณแรงที่กระทำต่อสายเคเบิลเพื่อให้สะพานสามารถรองรับน้ำหนักได้โดยไม่พังทลาย และต้องแน่ใจว่าแรงเหล่านี้สมดุลกันเพื่อให้สะพานคงที่ -
การวิเคราะห์โครงสร้างเชิงสถิติ
วิศวกรใช้เรขาคณิตและตรีโกณมิติในการคำนวณแรงในแต่ละส่วนของโครงสร้าง โดยเฉพาะในกรณีที่โครงสร้างมีรูปทรงเรขาคณิตที่ซับซ้อน การใช้คณิตศาสตร์ช่วยในการตรวจสอบว่าโครงสร้างจะสามารถรับน้ำหนักได้อย่างปลอดภัย
2. การคำนวณมุมและระยะทางในงานออกแบบอาคาร
ในการออกแบบอาคาร วิศวกรจำเป็นต้องคำนวณมุมและระยะทางอย่างแม่นยำเพื่อให้การออกแบบสอดคล้องกับข้อกำหนดด้านความปลอดภัยและความสวยงาม โดยใช้หลักการทางเรขาคณิตและตรีโกณมิติ:
-
การคำนวณมุม
วิศวกรใช้ตรีโกณมิติในการคำนวณมุมของโครงสร้าง เช่น การออกแบบมุมหลังคาให้เหมาะสมเพื่อป้องกันน้ำฝนหรือหิมะไม่ให้สะสมบนหลังคา การใช้ตรีโกณมิติในการคำนวณความชันและความสูงของโครงสร้างจะช่วยให้การออกแบบมั่นคงและปลอดภัย -
การคำนวณระยะทาง
เรขาคณิตถูกนำมาใช้ในการคำนวณระยะทางในโครงสร้างต่าง ๆ เช่น ระยะห่างระหว่างเสาหรือผนังในอาคารเพื่อให้มั่นใจว่าอาคารสามารถรับน้ำหนักได้อย่างสมดุล นอกจากนี้ยังช่วยในการวางผังอาคารให้มีพื้นที่ใช้สอยที่เหมาะสมตามความต้องการ
ตัวอย่างเช่น:
ในการออกแบบอาคารสูง วิศวกรจะต้องคำนวณมุมและระยะทางเพื่อกำหนดขนาดของเสาและความสูงของอาคาร การใช้ตรีโกณมิติช่วยในการวิเคราะห์การกระจายน้ำหนักของโครงสร้าง และการใช้เรขาคณิตช่วยในการออกแบบพื้นที่ภายในให้สอดคล้องกับความต้องการใช้งาน
ประเด็นสำคัญ:
- การคำนวณแรงในโครงสร้าง: การใช้พีชคณิตและฟิสิกส์ช่วยในการคำนวณแรงในโครงสร้างเพื่อให้มั่นใจว่าโครงสร้างมีความมั่นคงและปลอดภัย
- การคำนวณมุมและระยะทางในงานออกแบบอาคาร: การใช้ตรีโกณมิติและเรขาคณิตในการออกแบบมุมและระยะทางของโครงสร้างเพื่อเพิ่มความแข็งแรงและความสวยงาม