การสร้างพลังงานไฟฟ้าจากมะนาว
วัตถุประสงค์:
- เพื่อให้เด็กเข้าใจหลักการพื้นฐานของการสร้างพลังงานไฟฟ้าจากปฏิกิริยาเคมี
- เพื่อให้เด็กได้เรียนรู้การทำงานของวงจรไฟฟ้าเบื้องต้น
- เพื่อเสริมสร้างความสนใจในวิทยาศาสตร์และการทดลอง
อุปกรณ์:
- มะนาว 2-3 ผล
- สายไฟ
- แผ่นสังกะสี (Zn)
- แผ่นทองแดง (Cu)
- หลอดไฟ LED ขนาดเล็กหรือเครื่องวัดแรงดันไฟฟ้า
- หลอดคลิป (คลิปหนีบกระดาษที่สามารถเชื่อมต่อสายไฟได้)
- มีดหรือเครื่องมือสำหรับเจาะมะนาว
ขั้นตอนการทดลอง:
-
การเตรียมมะนาว:
- เลือกมะนาวที่สดและมีน้ำมาก
- ใช้มีดหรือเครื่องมือเจาะมะนาวเพื่อให้สามารถใส่แผ่นสังกะสีและแผ่นทองแดงได้ โดยให้เจาะมะนาว 2 รู ใกล้กัน
-
การใส่แผ่นสังกะสีและแผ่นทองแดง:
- ใส่แผ่นสังกะสีและแผ่นทองแดงลงในรูที่เจาะไว้ในมะนาว โดยให้แผ่นทั้งสองไม่สัมผัสกันภายในมะนาว
-
การเชื่อมต่อวงจรไฟฟ้า:
- ใช้สายไฟเชื่อมต่อแผ่นสังกะสีของมะนาวหนึ่งกับแผ่นทองแดงของมะนาวอีกผลหนึ่ง ทำซ้ำเช่นนี้กับมะนาวทุกผลที่ใช้
- เชื่อมต่อปลายสายไฟจากแผ่นทองแดงและแผ่นสังกะสีที่ยังไม่เชื่อมต่อกับสายไฟอื่นกับหลอดไฟ LED หรือเครื่องวัดแรงดันไฟฟ้า
-
การสังเกตผลลัพธ์:
- เมื่อวงจรถูกเชื่อมต่อครบถ้วน หลอดไฟ LED จะสว่างหรือเครื่องวัดแรงดันไฟฟ้าจะแสดงค่าแรงดันไฟฟ้าที่เกิดขึ้น
- สังเกตและบันทึกผลการทดลอง
คำถามเพื่อกระตุ้นความคิดและคำตอบ
-
ทำไมมะนาวถึงสามารถสร้างพลังงานไฟฟ้าได้?
- คำตอบ: มะนาวสามารถสร้างพลังงานไฟฟ้าได้เพราะมะนาวมีกรดซิตริก (citric acid) ที่ทำหน้าที่เป็นอิเล็กโทรไลต์ (electrolyte) เมื่อเราใส่แผ่นสังกะสี (Zn) และแผ่นทองแดง (Cu) ลงในมะนาว จะเกิดปฏิกิริยาเคมีที่ทำให้เกิดกระแสไฟฟ้า โดยแผ่นสังกะสีทำหน้าที่เป็นขั้วลบ (anode) และแผ่นทองแดงทำหน้าที่เป็นขั้วบวก (cathode)
-
การสร้างพลังงานไฟฟ้าจากมะนาวทำงานอย่างไร?
- คำตอบ: การสร้างพลังงานไฟฟ้าจากมะนาวทำงานโดยใช้ปฏิกิริยาเคมีระหว่างแผ่นสังกะสีและแผ่นทองแดงกับกรดซิตริกในมะนาว แผ่นสังกะสีจะปล่อยอิเล็กตรอนออกมาเมื่อทำปฏิกิริยากับกรดซิตริก อิเล็กตรอนเหล่านี้จะไหลผ่านวงจรไฟฟ้าไปยังแผ่นทองแดง ทำให้เกิดกระแสไฟฟ้าที่สามารถใช้ในการจุดหลอดไฟ LED หรือเครื่องวัดแรงดันไฟฟ้าได้
-
สามารถใช้ผลไม้อื่น ๆ ในการสร้างพลังงานไฟฟ้าได้หรือไม่? ถ้าได้ ทำไม?
- คำตอบ: สามารถใช้ผลไม้อื่น ๆ ในการสร้างพลังงานไฟฟ้าได้ เช่น มันฝรั่ง ส้ม หรือมะเขือเทศ ผลไม้ที่มีกรดหรือสารที่ทำหน้าที่เป็นอิเล็กโทรไลต์สามารถสร้างปฏิกิริยาเคมีระหว่างแผ่นโลหะและอิเล็กโทรไลต์ได้ ซึ่งจะทำให้เกิดกระแสไฟฟ้าเช่นเดียวกับมะนาว
การประเมินผล:
- ตรวจสอบว่าสามารถสร้างพลังงานไฟฟ้าจากมะนาวได้สำเร็จหรือไม่
- ประเมินความเข้าใจของเด็กจากคำถามที่กระตุ้นความคิดและการตอบคำถามของเด็ก
- ให้เด็กเขียนรายงานสรุปผลการทดลองและนำเสนองานในชั้นเรียน