การสกัดดีเอ็นเอจากผลไม้

วัตถุประสงค์:

• เพื่อให้เด็กเข้าใจว่า DNA คืออะไรและอยู่ที่ไหนในเซลล์
• เพื่อให้เด็กได้เรียนรู้กระบวนการพื้นฐานในการสกัด DNA
• เพื่อเสริมสร้างความสนใจในวิทยาศาสตร์และการทดลอง

อุปกรณ์:

• ผลไม้ เช่น กล้วย สตรอว์เบอร์รี หรือกีวี
• น้ำยาล้างจาน
• เกลือ
• น้ำกลั่น
• แอลกอฮอล์ (เช่น เอทานอลหรือไอโซโพรพานอล) แช่เย็น
• ถุงพลาสติก
• กระชอนหรือผ้ากรอง
• แก้วน้ำ
• หลอดดูด
• ไม้จิ้มฟันหรือไม้คน

ขั้นตอนการทดลอง:

1. การเตรียมตัวอย่างผลไม้:

   • เลือกผลไม้ที่สุก เช่น กล้วย สตรอว์เบอร์รี หรือกีวี
   • ปอกเปลือกและหั่นผลไม้เป็นชิ้นเล็ก ๆ
   • ใส่ผลไม้ที่หั่นแล้วลงในถุงพลาสติกและบดให้ละเอียด

2. การเตรียมสารละลายล้างเซลล์:

   • ผสมน้ำยาล้างจาน 1 ช้อนชา กับเกลือ 1 ช้อนชา ในน้ำกลั่น 1 ถ้วย
   • เทสารละลายล้างเซลล์ลงในถุงที่มีผลไม้บด

3. การสกัดดีเอ็นเอ:

   • ปิดถุงพลาสติกและนวดให้เข้ากัน ประมาณ 5 นาที เพื่อให้เซลล์แตกตัวและปล่อย DNA ออกมา
   • กรองส่วนผสมผ่านกระชอนหรือผ้ากรองลงในแก้วน้ำ เพื่อแยกของแข็งออกจากสารละลาย

4. การตกตะกอน DNA:

   • เทแอลกอฮอล์ที่แช่เย็นลงในแก้วน้ำที่มีสารละลาย โดยค่อย ๆ เทให้ชั้นแอลกอฮอล์ลอยอยู่บนสารละลาย
   • รอสักครู่ จะเห็นเส้นใยสีขาว ๆ ซึ่งคือ DNA ตกตะกอนขึ้นมาในชั้นแอลกอฮอล์

5. การสังเกต DNA:

   • ใช้หลอดดูดหรือไม้จิ้มฟันเก็บเส้นใย DNA ที่ตกตะกอนขึ้นมา
   • สังเกตลักษณะของ DNA และบันทึกผลการทดลอง

คำถามเพื่อกระตุ้นความคิดและคำตอบ

1. DNA คืออะไรและทำหน้าที่อะไรในเซลล์?

   • คำตอบ: DNA (Deoxyribonucleic Acid) คือสารพันธุกรรมที่อยู่ในเซลล์ของสิ่งมีชีวิตทุกชนิด มันประกอบด้วยข้อมูลที่กำหนดลักษณะและการทำงานของเซลล์ DNA ทำหน้าที่เป็นแผนที่ในการสร้างโปรตีนและควบคุมกระบวนการทางชีวเคมีต่าง ๆ ในร่างกาย

2. ทำไมต้องใช้แอลกอฮอล์ในการสกัด DNA?

   • คำตอบ: แอลกอฮอล์ถูกใช้ในการสกัด DNA เพราะมันช่วยให้ DNA ตกตะกอนและแยกออกจากสารอื่น ๆ ในสารละลาย แอลกอฮอล์ทำให้ DNA ไม่ละลายในน้ำ ทำให้เราสามารถมองเห็นและเก็บ DNA ได้ง่ายขึ้น

3. เซลล์ของผลไม้ต่าง ๆ มี DNA เหมือนกันหรือไม่?

   • คำตอบ: เซลล์ของผลไม้ต่าง ๆ มี DNA แต่ DNA ของแต่ละชนิดจะมีลำดับเบส (nucleotide sequence) ที่แตกต่างกัน ทำให้ผลไม้แต่ละชนิดมีลักษณะและคุณสมบัติที่แตกต่างกัน DNA ของผลไม้แต่ละชนิดจะมีการเข้ารหัสข้อมูลที่กำหนดลักษณะเฉพาะของผลไม้ชนิดนั้น

การประเมินผล:

• ตรวจสอบว่าสามารถสกัด DNA จากผลไม้ได้สำเร็จหรือไม่
• ประเมินความเข้าใจของเด็กจากคำถามที่กระตุ้นความคิดและการตอบคำถามของเด็ก
• ให้เด็กเขียนรายงานสรุปผลการทดลองและนำเสนองานในชั้นเรียน